2o Γενικό Λύκειο Σπάρτης

Επαγγελματική Σχολή Σπάρτης «Ιωάννου και Αικατερίνης Γρηγορίου»

Οι δωρητές
        Ο Ιωάννης Γρηγορίου γεννήθηκε στα Τσίντζινα της Λακωνίας το 1845. Νεαρός ακόμη μετανάστευσε στην Αίγυπτο και αρχικά εργάστηκε στο παντοπωλείο του Ποριάζη στην Αλεξάνδρεια. Το 1862 πήγε στο Σαλαμούν και το 1865 στη Μεχάλα Δέμενα, όπου ασχολήθηκε με την καλλιέργεια βάμβακος. Το 1871 εγκαθίσταται στη Μανσούρα και ασχολείται κυρίως με το εμπόριο βάμβακος. Διετέλεσε μάλιστα και πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητος Μανσούρας (1904-1912), της οποίας ήταν και μεγάλος ευεργέτης. Στα 1903 με δικές του δαπάνες ολοκληρώθηκε η ανέγερση του δευτέρου ορόφου του κοινοτικού Παρθεναγωγείου Μανσούρας.

 Επαγγελματική σχολή Σπάρτης      

         Ο Ιωάννης Γρηγορίου αποφάσισε την ίδρυση στην Σπάρτη της Επαγγελματικής Σχολής , η οποία είχε ως βασικό στόχο τον εξοπλισμό των νέων με επαγγελματική κατάρτιση που θα τους επέτρεπε την επαγγελματική επιτυχία και την κοινωνική εξέλιξη. Στις 24 Αυγούστου 1907 έδωσε εντολή στον τότε Δήμαρχο Σπάρτης Ηλία Κοπανίτσα, ο οποίος ήταν δικηγόρος , να αγοράσει μέσα στην πόλη της Σπάρτης οικόπεδο για την ανέγερση της Επαγγελματικής Σχολής. Για την τυπική και ουσιαστική προώθηση του στόχου του ίδρυσε τον Σεπτέμβριο του 1907 ένα ίδρυμα με την επωνυμία: « Επαγγελματική Σχολή Σπάρτης Ιωάννου και Αικατερίνης Γρηγορίου» Ο Ιωάννης Γρηγορίου ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης Σπάρτης από το Δημοτικό Συμβούλιο μετά από πρόταση του δημάρχου Κοπανίτσα το 1907 και το ίδιο έτος αγόρασε το οικόπεδο στο οποίο σήμερα είναι κτισμένο το συγκρότημα του 2ου Γυμνασίου –Λυκείου Σπάρτης, το 3ο Γυμνάσιο και το 3ο Δημοτικό. , αντί του ποσού των 10.000 δραχμών από τους κληρονόμους του Αναστασίου Οικονομάκη. Η μελέτη ανατέθηκε στο γραφείο του αρχιτέκτονα Δημητρίου Πρινόπουλου, ο οποίος την ολοκλήρωσε το 1909 με προϋπολογισμό 130.000 δραχμές. Στις 8 Μαΐου 1909 ο I. Γρηγορίου κατέθεσε στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος στην Αθήνα, για λογαριασμό της Επαγγελμα¬τικής Σχολής, το ποσόν των 400.000 δραχμών με τα οποία χρήματα ξεκίνησε η ανέγερση του κτιρίου, του οποίου η θεμελίωση έγινε στις 9 Σεπτεμβρίου 1909. Στη μία πλευρά του θεμελίου λίθου διαβάζουμε: «ΒΑΣΙΛΕΥΟΝΤΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α'. ΗΛΙΑ ΔΕ ΚΟΠΑΝΙΤΣΑ ΑΡΧΟΝΤΟΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ ΣΩΤΗΡΙΩ ΕΤΕΙ 1909 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 9 ΚΑΤΕΤΕΘΗ ΟΔΕ Ο ΘΕΜΕΛΙΟΣ ΛΙΘΟΣ ΤΗ ΓΕΝΝΑΙΟΔΩΡΙΑ ΤΟΥ ΕΚ ΘΕΡΑΠΝΩΝ ΦΙΛΟΠΑΤΡΙΔΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΑΝΕΓΕΙΡΟΜΕΝΗΣ ΚΑΙ ΔΑΠΑΝΑΙΣ ΤΟΥ ΑΥΤΟΥ ΣΥΝΤΗΡΟΥΜΕΝΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΠΑΡΤΗΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΑΙ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ». Το 1918 πριν το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ο Ιωάννης Γρηγορίου έδωσε την άδεια να εγκατασταθεί στο κτίριο της Επαγγελματικής Σχολής το Γυμνάσιο, το οποίο εγκατέλειψε το κτίριο το 1921 . Από τον Ιανουάριο του 1922 μέχρι το Μάρτιο του 1924, η Επαγγελματική Σχολή λειτούργησε με δαπάνες της Αικατερίνης, χήρας Ιωάννη Γρηγορίου. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την άφιξη των προσφύγων από την Μικρά Ασία σε διαμερίσματα της Σχολής εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες. Από το Νοέμβριο του 1924 εγκαταστάθηκε στο κτίριο της Σχολής το Μονοτάξιο Διδασκαλείο Σπάρτης μέχρι τον Σεπτέμβριο του 1929, οπότε και καταργήθηκε. Τον Οκτώβριο του 1926 εγκαταστάθηκε στο κτίριο της Σχολής και το Ελληνικό Σχολείο Θηλέων Τον Ιανουάριο του 1927 επανήλθε το Γυμνάσιο, το οποίο συγχωνεύθηκε με το Ελληνικό Σχολείο Θηλέων στις αρχές του 1929. Το 1937, όμως, με τον Αναγκαστικό Νόμο 713/1937 μετατρέπεται σε Νοσοκομείο με την επωνυμία «Νοσοκομείον Σπάρτης». Το επόμενο έτος 1938, με τον Αναγκαστικό Νόμο 1353/1938, μετατράπηκε σε Νοσοκομείο υπό την επωνυμία «Νοσοκομείον Ιωάννου και Αικατερίνης Γρηγορίου».

Γυμνάσιο Θηλέων

          Η Επαγγελματική Σχολή με την υπ’ αριθμ. Α. 33439/1712/ 9.1.1965 απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών παραχωρήθηκε στον ΟΣΚ (Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων) με την προοπτική να ανεγερθεί το διδακτήριο του Γυμνασίου Θηλέων Σπάρτης. Το κτίριο της Επαγγελματικής Σχολής στέγασε:

• το Γυμνάσιο Αρρένων μέχρι το 1935,

• το Ελληνικό Σχολείο Θηλέων μέχρι την κατάργησή του το 1930,

• τη δημόσια Εμπορική Σχολή Σπάρτης (1949- • το Οικονομικό Γυμνάσιο (1959-1967) και

• το Γυμνάσιο Θηλέων μέχρι το 1972, οπότε και κατεδαφίστηκε και στη θέση του κτίστηκε το νέο γυμνάσιο θηλέων που αργότερα μετατράπηκε σε 2ο Γυμνάσιο και 2ο Λύκειο Σπάρτης. Σήμερα μια εντοιχισμένη επιγραφή στη βόρεια πλευρά του συγκροτήματος αναφέρει: «Το οικόπεδο που έχουν οικοδομηθεί τα διδακτήρια του 2ου Γυμνασίου, 2ου Λυκείου, 3ου Γυμνασίου και 3ου Δημοτικού Σχολείου είναι δωρεά των Μεγάλων Ευεργε¬τών Ιωάννου και Αικατερίνης Γρηγορίου». Στο δε παρεκκλήσι της Αγίας Αικατερίνης, που βρίσκεται στον προαύλιο χώρο, φυλάσσονται τα οστά των δύο ευεργετών.